دوران کودکی، مرحله‌ای ارزشمند و حساس از رشد و تکامل فردی است که تاثیر بسزایی بر زندگی بزرگسالی خواهد گذاشت. در این دوره، کودکان نه تنها در حال یادگیری و توسعه ذهنی خود هستند، بلکه بدنشان نیز در حال رشد و تقویت است و تغییرات زیستی مهمی را تجربه میکند. از این‌رو، تامین تغذیه‌ی مناسب در این مرحله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از عوامل اساسی در تامین تغذیه مناسب کودکان، مصرف میوه‌ها به عنوان یک بخش مهم از رژیم غذایی است. از تازه‌ترین و تنوع‌بخش‌ترین میوه‌ها تا میوه‌های خشک شده، هر یک دارای خواص مغذی منحصر به فردی هستند که می‌توانند به رشد سالم و بهبود عملکرد کودکان کمک کنند. با توجه به تغییرات سبک زندگی و الگوهای تغذیه‌ای فعلی، ضروری است که والدین به طور جدی به انتخاب‌های غذایی کودکان خود پرداخته و به اهمیت مصرف مواد غذایی سالم توجه داشته باشند. به همین دلیل، در این مقاله به بررسی چگونگی استفاده از میوه‌های خشک به عنوان یک گزینه‌ی مفید و مؤثر برای تأمین تغذیه کودکان خواهیم پرداخت.
خواص میوه خشک برای کودکان
میوه خشک به دلیل داشتن انواع ویتامین‌ها، فیبر و مواد معدنی برای همه‌ی افراد از جمله کودکان در هر سنی مناسب است. کودکان باید روزانه بین ۲ تا ۵ واحد میوه مصرف کنند. برای این که کودک ما به راحتی میوه مصرف کند باید تنوع در میوه‌جات را برای جذب کودک افزایش دهیم؛ برای این منظور مصرف میوه خشک راه حل مناسبی است. میوه خشک به دلیل حذف آب از میوه تازه، تراکم بالاتری از مواد مغذی و ماندگاری طولانی‌تری دارد. برخی از خواص میوه خشک برای کودکان عبارتند از:
افزایش سلامت دستگاه گوارش:
فیبر یک عنصر غذایی است که به حرکت غذا در دستگاه گوارش کمک میکند و از یبوست، التهاب روده و سرطان روده پیشگیری میکند. مصرف مناسب فیبر همچنین به کنترل قند خون و کلسترول خون نیز کمک میکند. بسیاری از میوه‌های خشک شامل فیبر حلال و ناحلال هستند که هر دو نقش مهمی در سلامت گوارش دارند. برای مثال، خشکبار شامل ۱۰ تا ۱۴ درصد فیبر است و خرما شامل ۶.۴ تا ۱۱.۵ درصد فیبر است. بنابراین، مصرف منظم مقدار کافی از میوه خشک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کودکان کمک میکند.
تقویت سلامت استخوان:
ویتامین D، کلسیم و فسفر از جمله عناصر غذایی هستند که برای رشد و تقویت استخوان‌ها ضروری هستند. بعضی از میوه‌های خشک شامل این عناصر هستند و به سلامت استخوان کودکان کمک می‌کنند. برای نمونه، آلو خشک شامل ۵۲ درصد و ۲۴ درصد از نیاز روزانه کلسیم و فسفر است و کشمش شامل ۳ درصد و ۱۰ درصد از نیاز روزانه ویتامین D و فسفر است. همچنین، بادام، پسته، گردو و بادام زمینی از جمله خشکبارهایی هستند که منابع خوب کلسیم هستند.
افزایش سلامت قلب:
قلب یک عضو حساس و حیاتی است که به عناصر غذایی مناسب برای عملکرد صحیح نیاز دارد. بعضی از عناصر غذایی که برای سلامت قلب مفید هستند عبارتند از: اسیدهای چرب امگا-۳، ویتامین E، پتاسیم، منیزیم و آنتی‌اکسیدان‌ها. میوه خشک شامل برخی از این عناصر هستند و به کاهش فشار خون، کلسترول بد، التهاب و اکسیداسیون سلول‌های قلبی کمک می‌کنند. برای مثال، گردو شامل ۲.۵ گرم اسیدهای چرب امگا-۳ در هر ۲۸ گرم است و آلو خشک شامل ۱۰.۶ میلی‌گرم ویتامین E در هر ۱۰۰ گرم است. همچنین، کشمش، خرما و آناناس خشک شامل پتاسیم و منیزیم هستند که به تعادل الکترولیت‌ها در بدن کمک می‌کنند.
افزایش سلامت مغز:
مغز یک عضو پیچیده و مهم است که به عناصر غذایی مختلف برای رشد و توسعه نیاز دارد. بعضی از عناصر غذایی که برای سلامت مغز مفید هستند عبارتند از: آهن، فولات، ویتامین B12، ویتامین C، آنتی‌اکسیدان‌ها و فلاوونوئید‌ها. میوه خشک شامل برخی از این عناصر هستند و به بهبود حافظه، تمرکز، یادگیری و حفاظت از سلول‌های عصبی کودکان کمک می‌کنند. برای نمونه، خشکبار شامل آهن، فولات و ویتامین B12 است و پرتقال خشک شامل ۱۳۶.۸ میلی‌گرم ویتامین C در هر ۱۰۰ گرم است. همچنین، توت خشک، توت فرنگی خشک و زغال اخته خشک شامل آنتی‌اکسیدان‌ها و فلاوونوئید‌های قوی هستند که به جلوگیری از استرس اکسیداتیو در مغز کودکان کمک می‌کنند.
افزایش سلامت چشم:
ویتامین A، ویتامین C، لوتئین، زیاکسانتین و آنتی‌اکسیدان‌ها از جمله عناصر غذایی هستند که برای سلامت چشم کودکان مفید هستند. بعضی از میوه‌های خشک شامل این عناصر هستند و به پیشگیری از خشکی چشم، عفونت‌های چشمی، کاهش بینایی و بیماری‌های چشم مانند آب مروارید و دگرگونی مرکزی شبکیه کمک می‌کنند. برای نمونه، خربزه خشک شامل ۱۶۴۰ میکروگرم ویتامین A در هر ۱۰۰ گرم است و توت فرنگی خشک شامل ۵۸.۸ میلی‌گرم ویتامین C در هر ۱۰۰ گرم است. همچنین، آلبالو خشک، انجیر خشک و کشمش سبز شامل لوتئین و زآکسانتین هستند که به حفاظت از شبکیه چشم کودکان کمک می‌کنند.
افزایش سلامت پوست:
پوست یک عضو حساس و محافظ بدن است که به عناصر غذایی مناسب برای نگهداری از رطوبت، الاستیسیته، رنگ و بافت نیاز دارد. بعضی از عناصر غذایی که برای سلامت پوست کودکان مفید هستند عبارتند از: ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، روی، سلنیوم و آنتی‌اکسیدان‌ها. میوه خشک شامل برخی از این عناصر هستند و به تعمیر پوست آسیب دیده، تولید کلاژن، جلوگیری از التهاب پوست و حفاظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید کمک می‌کنند. برای نمونه، آلو خشک شامل ۱۰.۶ میلی‌گرم ویتامین E در هر ۱۰۰ گرم است و توت خشک شامل ۱.۵ میلی‌گرم روی در هر ۱۰۰ گرم است. همچنین، توت فرنگی خشک، پرتقال خشک و زغال اخته خشک شامل سلنیوم هستند که به تقویت سیستم ایمنی پوست کودکان کمک میکند.
میوه خشک مناسب برای کودکان کدامند؟
برخی از میوه‌های خشک که برای کودکان مناسب هستند عبارتند از:
- خرما: خرما حاوی ویتامین A، B، C، E، آهن، پتاسیم، کلسیم و فسفر است. خرما به سلامت چشم، استخوان، دستگاه گوارش و سیستم ایمنی کودکان کمک می کند. خرما را می توان با شیر یا ماست مخلوط کرده و به عنوان دسر یا میان وعده داد.
- زردآلو خشک: زردآلو خشک حاوی بتاکاروتن، ویتامین C، پتاسیم و فولات است. زردآلو خشک برای پوست، مو، قلب و سلول های خون کودکان مفید است.
- موز خشک: موز خشک حاوی پتاسیم، منیزیم، ویتامین B6 و C است. موز خشک به عضلات، اعصاب، مغز و سیستم ایمنی کودکان کمک میکند. موز خشک را میتوان با گردو یا بادام خرد شده ترکیب کرده و به عنوان تنقلات به کودکان داد.
- کشمش: کشمش حاوی آهن، فسفر، پتاسیم، ویتامین C و K است. کشمش به سلامت دندان، لثه، چشم و کبد کودکان کمک می کند. کشمش را می توان به همراه شیر گرم یا آبلیمو به عنوان نوشیدنی به کودکان داد.
اینها فقط برخی از میوه‌های خشک مناسب برای کودکان هستند. البته به این نکته توجه داشته باشید که مقدار مصرف میوه‌های خشک را با پزشک یا متخصص تغذیه هماهنگ کنید. همچنین قبل از دادن میوه‌های خشکی مانند خرما و کشمش به کودکان، آنها را خوب شسته و از حذف هسته و پوست آنها اطمینان حاصل کنید.
مقدار مصرف میوه‌های خشک برای کودکان چه میزان است؟
- مقدار مصرف میوه‌های خشک را با پزشک یا متخصص تغذیه هماهنگ کنید. به طور کلی، برای کودکان 1 تا 3 سال، حداکثر 25 گرم در روز و برای کودکان 4 تا 8 سال، حداکثر 37 گرم در روز مصرف میوه خشک پیشنهاد می‌شود.
- قبل از مصر میوه‌های خشک از قبیل خرما و کشمش به کودکان، آنها را خوب شسته و از حذف هسته و پوست آنها اطمینان حاصل کنید. همچنین آنها را به قطعات کوچک برش زده و یا خیس کرده و له شده به کودک بدهید تا از خطر خفگی جلوگیری شود.
- از خرید و مصرف میوه‌های خشک با شیرین‌کننده‌های اضافی، شربت قند، رنگ و طعم‌دهنده‌های مصنوعی و نگهدارنده‌ها خودداری کنید. این نوع محصولات باعث افزایش قند خون، کالری و پوسیدگی دندان‌های کودک می‌شوند.
- همزمان با خوردن میوه خشک در طول روز برای جبران آب از دست رفته، مصرف آب ضروری است.
آیا امکان آلرژی به میوه خشک در کودکان وجود دارد؟
با توجه به اینکه برخی از میوه‌های خشک مانند آلو، زردآلو، انجیر، کشمش و خرما ممکن است حاوی پروتئین‌هایی باشند که باعث واکنش‌های حساسیتی در کودکان شوند، امکان آلرژی به میوه خشک در کودکان وجود دارد. علائم آلرژی به میوه خشک ممکن است شامل: خارش دهان و گلو، تورم لب و زبان، اسهال، استفراغ، تنگی نفس، سرفه، خارش چشم و پوست و در موارد شدید شوک آنافیلاکتیک باشند.
برای پیشگیری از آلرژی به میوه خشک در کودکان، بهتر است قبل از مصرف آنها با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید و از مصرف مقادیر زیاد یا ترکیب چند نوع میوه خشک خودداری کنید. همچنین برچسب‌های محصولات غذایی را به دقت بخوانید و از خرید و مصرف محصولات حاوی مواد نگهدارنده یا شیرین کننده اضافی پرهیز کنید. در صورت بروز علائم آلرژی به میوه خشک در کودکان، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید و در صورت لزوم از داروهای ضد حساسیت استفاده کنید.
آیا مصرف میوه خشک به سلامت دندان های کودکان آسیب می‌رساند؟
میوه‌های خشک حاوی مقادیر زیادی قند هستند که باعث افزایش اسیدیته دهان و تحریک باکتری های پوسیدگی دندان می شوند. علاوه بر این میوه‌های خشک چسبنده هستند و به راحتی از سطح دندان ها پاک نمی‌شوند. این امر باعث می‌شود که قند آنها برای مدت طولانی روی دندان ها باقی بماند و فرایند پوسیدگی را تسریع کند. مصرف زیاد میوه های خشک ممکن است باعث تغییر رنگ دندان‌ها شود. برخی از میوه‌های خشک مانند زردآلو، انجیر و کشمش رنگ قهوه‌ای یا قرمز دارند که ممکن است به سطح دندان‌ها منتقل شود و آنها را تیره کند. در نتیجه برای پیشگیری از آسیب دیدگی دندان‌ها در برابر مصرف میوه خشک، بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
- پس از خوردن میوه خشک، حتماً دهان و دندان خود را با آب شستشو دهید و چند دقیقه بعد دندان‌های خود را مسواک بزنید.
- از مصرف مقادیر زیاد یا ترکیب چند نوع میوه خشک در یک وعده خودداری کنید. به جای آن، سعی کنید مقادیر کمتر و در فواصل زمانی بلندتر از آنها استفاده کنید.
- از خرید و مصرف محصولات حاوی شیرین کننده‌های اضافی، شربت قند، رنگ و طعم دهنده‌های مصنوعی و نگهدارنده‌ها پرهیز کنید. این نوع محصولات باعث افزایش قند خون، کالری و پوسیدگی دندان‌های شما می‌شوند.
نتیجه‌گیری:
میوه خشک یکی از منابع غنی از فیبر، ویتامین، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان و انرژیست برای سلامت کودکان مفید است. برخلاف نظر عموم، استفاده از مقدار مناسب میوه خشک در رژیم غذای کودکان به هیچ عنوان ضرر نخواهد داشت. البته توجه داشته باشید که نوزادان تا سن شش‌ماهگی فقط از شیر مادر استفاده می‌کنند. از این رو بهترین زمان مصرف میوه خشک به کودک از سنین ۷ تا ۹ ماهگی است.
مصرف منظم و مناسب مقدار کافی از میوه خشک به سلامت دستگاه گوارش، استخوان، قلب، مغز و چشم کودکان کمک میکند. همواره به برچسب تغذیه محصولات تجاری توجه کرده و از مصرف بیش از حد میوه خشک خودداری کنید.
برای مصرف میوه خشک به کودک بهتر است آن را به قطعات بسیار کوچک تقسیم کنید.
میتوان از تنوع در انتخاب میوه خشک و ترکیب آن با دانه‌ها، شیرینی‌جات و لبنیات استفاده کرد. همواره به نقش سایر عناصر غذایی در تغذیه کودکان نیز توجه کرده و از رژیم غذایی متعادل پیروی کنید.
برای تهیه انواع میوه‌های خشک سالم برای کودک خود میتوانید محصول مورد نظر را متناسب با ذائقه دلبندتان از فروشگاه میوه خشک آویژه انتخاب نمایید و سفارش دهید
